دستگاه SDI متر
تست SDI(Silt Density Index) یک تست کیفی از وجود مواد معلق در آب خوراک RO است. SDI شاخص دانسیته به عنوان اندیس فولینگ شناخته می شود. اندازه گیری این شاخص برای بررسی فولینگ غشا و تعیین شدت گرفتگی آن انجام می شود. ابزار تست یک فیلتر با تخلخل 0.45µm است. این تست میزان مواد معلق جامد درشت تر از 0.45 میکرون را اندازه گیری می کند. مقبولیت این تست به خاطر آسانی روش انجام آن و عدم احتیاج به تجهیزات گران قیمت برای انجام آن می باشد. برای انجام تست اس دی آی یک جریان فرعی از مسیر خوراک سیستم RO را از فیلتر با قطر 47mm و تخلخل 0.45µm در فشار ثابت ( معمولا 30 psig ) عبور می دهند.
برای اندازه گیری شاخص SDI در ابتدا زمان لازم برای عبور 500cc آب از فیلتر اندازه گیری می شود. سپس فیلتر برای معمولا 15 دقیقه در سرویس باقی می ماند و مجددا زمان لازم برای عبور 500cc آب از آن را اندازه گیری می کنند. نسبت بین زمان های عبور جهت تعیین میزان گرفتگی فیلتر مورد استفاده قرار می گیرد. متاسفانه اندازه گیری SDI دقیقا آنچه را که برای غشاهای RO پیش می آید، نشان نمی دهد. زیرا در فیلتر SDI کل مواد معلق جامد گرفته می شود، در حالی که در سیستم RO درصد نامشخصی از ذرات در سطح غشا حرکت نموده و همراه جریان دفعی خارج می شوند. بنابراین SDI بالا الزاما به معنای سرعت شدید گرفتگی غشا نیست.
در شکل‌های زیر بخش‌های مختلف یک اس دی آی متر (SDI Meter) نمایش داده شده است.
مراحل انجام تست SDI
1- دستگاه نگهدارنده فیلتر SDI را به محل شیر نمونه گیری وصل کنید.
2- شیر نمونه گیری را باز کرده و فشار را روی 30psig تنظیم کنید. بعد شیر نمونه گیری را بسته و محل قرار گرفتن فیلتر را باز کنید.
3- یک فیلتر با قطر 47mm و تخلخل 0.45µm روی سمت صاف نگهدارنده فیلتر قرار دهید، O-Ring مربوطه را روی فیلتر قرار داده فیلتر را خیس کنید و آن را ببندید.
4- شیر نمونه گیری را باز کرده و فشار را مجددا روی 30psi تنظیم کنید.
5- در اولین فرصت زمان لازم برای پر شدن سیلندر یا بشر با حجم 500cc اندازه بگیرید ( اجازه عبور آب را از فیلتر داده در صورت نیاز فشار را مجددا روی 30psi تنظیم کنید ).
6- بعد از 15 دقیقه مجددا زمان لازم برای پر شدن سیلندر با 500cc حجم را اندازه بگیرید. برای محاسبه SDI فاصله زمانی 15 دقیقه در نظر گرفته می شود، مگر اینکه قبل از 15 دقیقه فیلتر دچار گرفتگی شود. در این حالت محاسبات برای فواصل 15 دقیقه و در صورت عدم امکان 5 دقیقه انجام می شود.
7- برای محاسبه شاخص SDI از فرمول زیر استفاده کنید:
SDI= 100×(1-t0/tT)/T
در فرمول فوق:T= زمان فاصله بین دو اندازه گیری
t0= زمان پر شدن ظرف در ابتدای انجام تست
tT=زمان پر شدن ظرف، بعد از زمان T دقیقه
ارزیابی مقادیر SDI
برای تعیین میزان گرفتگی ممبران باید نتایج SDI را با اعداد زیر مقایسه کنید:
• نرخ گرفتگی کم: SDI<3
• نرخ گرفتگی نرمال: مقدار SDI بین 3 تا 5
• نرخ گرفتگی زیاد: SDI>5
لازم به ذکر است طراحی واحد پیش تصفیه سیستم اسمز معکوس به گونه‌ای باشد که مقدار SDI برای آب تعذیه ممبران‌ها در بازه 3 تا 5 قرار گیرد؛ بدین منظور استفاده از فیلترهای میکرونی و در مواردی ماژول‌های اولترافیلتراسیون (UF) سبب حصول مقادیر SDI پایین در آب ورودی واحد RO میگردد.
تجهیزات موجود در کیت SDI متر آبکالا
کیت SDI آبکالا دارای تجهیزات زیر است:
1. 100 عدد فیلتر 0.45 میکرونی از جنس سلولز استات مارک Sartorius آلمان 
2. یک عدد نگهدارنده فیلتر
3. یک عدد شیر فشارشکن
4. یک دستگاه ماشین حساب جهت انجام محاسبات
5. یک عدد بشر
6. یک دستگاه کرنومتر
7. دستکش لاتکس، دستمال آبگیر
8. دستورالعمل کار با دستگاه و شرح محاسبات
9. یک عدد جعبه مخصوص و مقاوم به ضربه
در ویدیو زیر نحوه انجام آزمایش SDI نشان داده شده است.