مزایا و معایب استفاده از کلر برای ضدعفونی آب آشامیدنی

 استفاده از کلر به عنوان یک گند زدای مؤثر جهت از بین بردن میکرو ارگانیزم های بیماری زا و نیز  به عنوان یک اکسید کننده قوی از سابقه طولانی در صنعت آب برخوردار است.

استفاده از کلر و یا به عبارتی کلر زنی آب، در سیستم آب شهری دارای معایب  و مزایایی بوده که در ضمن این بحث به بررسی آن پرداخته می شود.

مزایای استفاده از کلر به عنوان یک گندزدا:

1) سهولت کاربرد

2) پایین بودن هزینه های نسبی آن در مقایسه با سایر گندزدا ها

3) حمل و نقل آسان

4) باقی مانده قابل اندازه گیری دارد

معایب استفاده از کلر به عنوان یک گندزدا:

1) گاز کلر تحت فشار و درجه حرارت خاصی به صورت مایع در می آید و در ظروف فولادی در ظرفیت های مختلف به بازار عرضه می شود، گاز کلر متصاعد شده از کلر شدیداٌ سمی است و باید تحت نظارت شخصی انجام شود که کاملاٌ با مشخصات شیمیایی و فیزیکی کلر آشنا باشد و برای مقابله با حالت های اضطراری که ممکن است درعمل پیش آید کاملاٌ تعلیم دیده باشد. بنابراین سمَیت کلر، خطر آتش سوزی، خورندگی و خاصیت انفجاری کپسول های گاز کلر از معایب آن محسوب می شود.

2) کلر زنی آب آشامیدنی موجب تشکیل  ترکیبات جانبی آلی هالوژنه درآب می گردد، مواد هوموسی که به صورت طبیعی  در آب های سطحی یافت می شوند، مواد پیش سازی هستند که درفرآیند کلر زنی آب ترکیبات جانبی هالوژنه  ایجاد می کنند که غلظت آنها از دیگر مواد آلاینده بیشتر است، برای کنترل مقدار کل ترکیبات  جانبی آلی هالوژنه در آب آشامیدنی از دستگاه Total organic Halogen ( TOX) استفاده می شود.

ترکیبات آلی هالوژنه تحت عنوان  تری هالومتان ((THM یا هالوفرم نامگذاری می شوند،

3(THM) های اصلی عبارتند از کلرو فرم ، برمو دی کلرو متان ، دی برمو کلرو متان و برمو فرم.

تشکیل ترکیبات تری هالومتان ها، در آب پس از چند روز تا وقتی که مواد آلی و کلر آزاد در آب وجود داشته باشد ادامه می یابد، خاتمه تشکیل تری هالومتان ها در آب، بیانگر مصرف کامل کلر آزاد است.

تری هالو متان در آب با افزایش pH، درجه حرارت، غلظت یون کلر و مقدار TOC افزایش می یابد.

3) کلرزنی باعث کشته شدن میکروارگانیزم های موجود در آب می شود و این در حالی است که لاشه این میکرو ارگانیزم ها در آب باقی می مانند وممکن است خود منشأ آلودگی شوند.

4) تماس کلر با پوست و موی انسان مضر می باشد و سبب تخریب و صدمه به بافت مو شده که عواملی چون حساسیت و ریزش مو را در پی دارد،  همچنین تنفس کلر در حمام یا استخرها برای بیمارانی که از مشکلات ریوی برخوردارند خطرساز است.

امروزه یکی از علت های خشک شدن پوست و مو بعد از استحمام  کلر باقیمانده موجود در آب است زیرا کلر خاصیت خورندگی دارد و به سرعت به سطح خارجی پوست حمله می کند، چربی ها و پروتین های محافظ  سطح پوست را از بین برده و سبب زبری و خشکی پوست می شود.

امروزه با توجه به افزایش میزان آلاینده ها و فعالیت های روزمره، استحمام روزانه امری بدیهی است  پس در این صورت همه مردم با آبی که حاوی کلر است شست و شو می کنند، در هنگام استحمام، منافذ پوست در اثر گرمای آب بازتر شده و در نتیجه کلر و سایر آلاینده های موجود در آب به راحتی وارد بدن می شوند که این خود سبب بروز مشکلات جدی در رابطه با پوست می شود.